Go to Top
+48 601 696 383

Krzywa Wieża

POWRÓT

Krzywa Wieża

Do dziś nie można z całą pewnością stwierdzić, kiedy dokładnie powstała Krzywa Wieża ani w jakim celu ją zbudowano. Jedna z wersji głosi, że jest ona pozostałością dawnego zamku, który miał istnieć tu jeszcze przed lokacją miasta. Najniższa część wieży , zbudowana jest do wysokości około 10 metrów z kamienia. Część ceglana została przebudowana dopiero na przełomie XIV i XV wieku, równolegle z budową kościoła p.w. św. Anny. Dawne wejście do wieży jest położone na poziomie I piętra. Do wnętrza budowli pierwotnie można się było dostać jedynie po drabinie, lub zewnętrznych schodkach. Pomieszczenie wewnątrz budowli, znajdujące się na poziomie przyziemia, dostępne tylko od góry mogło służyć jako loch głodowy. Obecnie loch głodowy jest w większości zasypany gruzem.

Inną koncepcję przedstawia niemiecki historyk i architekt Kurt Bimler. Twierdzi, że usytuowana w najniższym punkcie starego miasta wieża służyła jako brama miejska. Trzecia wreszcie wersja podaje, że wieża została zbudowana jako miejska dzwonnica. Taką rolę pełniła ona zresztą od XV wieku aż do czasów II wojny światowej. Nowy dzwon zawieszono na Krzywej Wieży w 1444 roku. W 1507 roku została ona połączona z kościołem p.w. św. Anny za pomocą krytego ganku, który ułatwiał dzwonnikowi przemieszczanie się z kościoła do dzwonnicy. W 1522 roku ludwisarz Wolf Spittel wykonał kolejny dzwon, którego uroczyste poświęcenie i zawieszenie odbyło się 7 czerwca 1523 roku. Pod koniec XVI wieku ganek rozebrano, ponieważ na skutek przechylenia budowli konstrukcja popękała i groziła zawaleniem.

Nie wiadomo dokładnie, dlaczego wieża uległa pochyleniu. Z dokumentów źródłowych wynika, że nastąpiło to późną jesienią 1598 roku. Powszechnie uważa się, że przyczyną mogły być wstrząsy tektoniczne, które odnotowano 15 września 1590 roku. Być może owe wstrząsy osłabiły stabilność budowli. Nie wyklucza się również, że przyczyną pochylenia było rozmoknięcie gruntu, które spowodowało osiadanie fundamentu.

Obecnie odchylenie wieży od pionu wynosi 2,12 m. Warto dodać, że podczas pomiarów dokonanych w 1977 stwierdzono, że odchylenie wynosi 1,98 m.

W 1858 roku, podczas wielkiego pożaru miasta jej górna część uległa zniszczeniu. Po pożarze władze miasta miały zamiar zupełnie rozebrać obiekt, by jego ruiny nie zagrażały bezpieczeństwu sąsiednich domów. Ostatecznie jednak, po wykonaniu ekspertyzy budowlanej zdecydowano, że nadpalona część wieży zostanie odbudowana. Wtedy właśnie otrzymała zwieńczenie w kształcie jaskółczych ogonów.

Po odbudowie wysokość wieży wynosi 34 m. Od strony południowej dobudowano również niewielką wieżyczkę ze spiralną klatką schodową. Prace zostały ostatecznie zakończone 11 października 1860 roku.

Na kopule wieży umieszczono gałkę z krzyżem, w której złożono okolicznościowe pismo sporządzone przez ówczesnego proboszcza Johannesa Grundeya oraz medal wybity przez miasto po wielkim pożarze. Kilka dni później powieszono trzy nowe dzwony, wykonane przez ludwisarza Hoberga z Piławy Górnej.

W roku 1863 na wieży zawieszono nowy zegar, wykonany przez zegarmistrza Hoffmanna z Oławy.

W końcu II wojny światowej wiszące na wieży dzwony zdjęto i najprawdopodobniej przetopiono.

W okresie powojennym obiekt był niezgospodarowany. Dopiero w końcu lat sześćdziesiątych dzięki staraniom Józefa Glabiszewskiego wieża po niewielkim remoncie została przystosowana do ruchu turystycznego.

W niszach wieży znajdowały się dwa obrazy na desce, wykonane przez nieznanego artystę. Od strony wschodniej była to kopia Madonny Sykstyńskiej Rafaela, od strony zachodniej Koronacja Matki Boskiej. Obrazy zostały zdjęte w latach dziewięćdziesiątych i po konserwacji są przechowywane w miejskim ratuszu. We wnękach, dzięki staraniom Klubu Miłośników Ziemi Zabkowickiej, umieszczono kopie obrazów.

Obecnie Krzywa Wieża pełni funkcję punktu widokowego. W grudniu 2007 zakończył się gruntowny remont ścian zewnętrznych obiektu, dzięki czemu wieża odzyskała dawną świetność.

KONTAKT:

Izba Pamiątek Regionalnych
im. Józefa Glabiszewskiego
ul. Krzywa 1
57-200 Ząbkowice Śląskie
e-mail: krzywa.wieza@zabkowiceslaskie.pl
tel. +48 74 815 20 43

Izbę Pamiątek Regionalnych oraz Krzywą Wieżę można zwiedzać: od 01 listopada do 31 marca od wtorku do soboty od godz. 9:00 do 17:00 a od 01 kwietnia 2013 r. do 31 października – codziennie od godz. 09:00 do godz. 18:00. Ostatnie wejście pół godziny przed zamknięciem.

Ceny biletów:

– Krzywa Wieża – bilet normalny: 6,00 zł; bilet ulgowy: 3,00 zł

– Izba Pamiątek Regionalnych / Śladami Frankensteina – bilet normalny: 4,00 zł; bilet ulgowy: 2,00 zł

– Laboratorium Frankensteina: 2,00 zł

Do nabycia ulgowych biletów wstępu uprawnieni są: dzieci od 7 roku życia, młodzież ucząca się, studenci, inwalidzi i osoby niepełnosprawne wraz z opiekunami, emeryci i renciści, za okazaniem odpowiednich dokumentów tj. legitymacja uczniowska, legitymacja studencka, legitymacja emeryta/rencisty, legitymacja lub inny dokument informujący o niepełnosprawności.

Do bezpłatnego wstępu uprawnieni są: dzieci do lat 7, opiekunowie grup i przewodnicy (1 opiekun/przewodnik na 10 osób), grupy z Domów Dziecka, Domów Opieki i Domów Specjalnej Troski, przedstawiciele mediów w celu przygotowania materiałów redakcyjnych do publikacji, delegacje miast partnerskich i przedstawiciele oficjalnych wizyt w Ząbkowicach Śląskich.

ZAPRASZAMY RÓWNIEŻ NA STRONĘ http://www.krzywawieza.eu/

ŹRÓDŁO: zabkowiceslaskie.pl